Ύμνος στην αξία της ζωής σε μια εποχή αμφισβήτησης

Από

28 Ιανουαρίου 2025

198

Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να διαχειριστεί κανείς την απώλεια; Η αντιμετώπιση του πένθους έχει τα ίδια χαρακτηριστικά για όλους τους ανθρώπους; Πόσο απόλυτοι μπορεί να είμαστε όσον αφορά τη στάση μας απέναντι στο θάνατο;

Γράφει ο Γιάννης Θ. Κεσσόπουλος

Οι απώλειες για τον άνθρωπο αρχίζουν από την ώρα που γεννιέται. Η αθωότητα της πρώτης παιδικής ηλικίας δεν επιτρέπει μερικές φορές τη συνειδητοποίησή τους. Όμως σύντομα καλείται να τις αντιμετωπίσει, άλλοτε σε μακρινό επίπεδο άλλοτε σε προσωπικό.

Τέσσερις χαρακτήρες

Η παράσταση που σκηνοθετεί ο Σωτήρης Τσαφούλιας με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η αξία της ζωής», ένα έργο της Jane Anderson, κινείται γύρω από αυτό το βαθιά ανθρωποκεντρικό θέμα με τρόπο αριστοτεχνικό. Το λέμε αυτό γιατί ξεκινά από τέσσερις χαρακτήρες σε διαφορετικές αφετηρίες, με κοινό στοιχείο την απόλυτη θέση του καθενός, και καταλήγει στη «διακήρυξη» της απόλυτης ελευθερίας να αποφασίσει ο καθένας για τη δική του μοίρα αλλά και για τη στάση που κρατά έναντι του πένθους του άλλου.

Ο ένας βαθιά θρησκευόμενος, ο άλλος άθεος, και δύο γυναίκες που παλεύουν ανάμεσα σε αυτό που τους ωθεί η λογική τους και σε αυτό που τους υπαγορεύει η ψυχή τους. Μέσα από τις μεταξύ τους συζητήσεις, με εντάσεις και αφορισμούς, στο τέλος καταλαγιάζει μέσα τους το «εγώ» και ορθώνεται το «εμείς» απέναντι στην κοινή μοίρα. Και είναι αυτό το «εμείς» που οδηγεί στην ελευθερία να αποφασίζει καθένας κατά πώς θέλει να αντιμετωπίζει το αναπόφευκτο.

Η αμφισβήτηση

Μέσα από μία τέτοια διαδικασία επί σκηνής, το έργο αποτελεί ύμνο στην αξία της ζωής. Και είναι κάτι πολύ επίκαιρο, αν σκεφτεί κανείς τα γεγονότα που περιτριγυρίζουν καθημερινά τη δική μας ζωή. Σε μία εποχή που αυτή η σκληρότητα σε συνδυασμό με την ελευθεριότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, πολλές φορές ενστικτωδώς αρνείται μια μεγάλη κατάκτηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, την αποδοχή, δηλαδή, της ζωής ως υπέρτατο αγαθό.

Η σκηνοθεσία του Σωτήρη Τσαφούλια στροβιλίζει τη σκηνή και μαζί τη σκέψη της πλατείας, μέχρι που καταπίνει την αρχική θέση δίνοντας χώρο στην ελευθερία της ζωής, σαν τη λιακάδα μετά τον ανεμοστρόβιλο.

Ο Βασίλης Ρίσβας είναι καθηλωτικός στην εκφορά του ρόλου του ασθενούς που φιλοσοφεί τη ζωή ως μόνη στάση που της δίνει νόημα. Η Αθηνά Τσιλύρα υπηρετεί το ρόλο της επαναστατημένης αλλά ταυτόχρονα απόλυτα δοτικής γυναίκας στο σύντροφό της. Η Πέγκυ Σταθακοπούλου με το δικό της τρόπο ανταποκρίνεται στο ρόλο μιας συμβατικής γυναίκας που στροβιλίζεται πιο έντονα από κάθε άλλον χαρακτήρα ανάμεσα στο θέλω και στο πρέπει. Ο Δημήτρης Μαυρόπουλος με το λόγο του αλλά κυρίως με τις σιωπές του είναι μια δύναμη επί σκηνής.

Αξιοσημείωτο το σκηνικό της Ηλένιας Δουλαδίρη, με την υπαίθρια ατμόσφαιρα και τα πεσμένα κιτρινισμένα φύλλα, που προκαλεί το ενδιαφέρον στον θεατή, με το που μπαίνει στην αίθουσα, πριν ακόμη αρχίσει η παράσταση.