Τα Δευτερότριτα στο Θέατρο Τ ο Σπύρος Σαραφιανός ενσαρκώνει τον μετανάστη της διπλανής πόρτας. Έναν άνθρωπο που έχει ξεριζωθεί αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο και έρχεται τελικά αντιμέτωπος με τον εφιάλτη. Ένα τραγούδι των αδερφών Κατσιμίχα περιγράφει με ανατριχιαστική ακρίβεια τα συναισθήματα που βλέπει ο θεατής επί σκηνής:
δεν φτάνει μόνο η δουλειά.
Για ένα κομμάτι ψωμί,
θα πιεις φαρμάκια πολλά.
θα λαχανιάζει η ψυχή σου.
Θα φτύσεις αίμα απ’ το στόμα, δικέ μου.
Έχει τους νόμους της αυτή η ιστορία,
δεν φτάνει μόνο η δουλειά.
Πείτε μας δύο λόγια για τον Σαντ.
Ο Σάντ είναι ένας Ιρακινός μετανάστης από το Ιράκ που πουλάει λουλούδια στην Γερμανία. Έχοντας εξειδανικεύσει τον Γερμανικό πολιτισμό, μέσα από την γοητεία που του ασκεί η Γερμανική γλώσσα και η φιλοσοφία, όπου και την έχει σπουδάσει για τρία εξάμηνα στο Πανεπιστήμιο της Βασόρας, αφήνει πίσω του γυναίκα και παιδί και έρχεται στην κατ’ αυτόν “Γή της Επαγγελίας”. Εκεί έρχεται όμως αντιμέτωπος με την ξενοφοβία, τον ρατσισμό και την περιθωριοποίηση και το όνειρο γίνεται εφιάλτης.
«Η Βρωμιά» γράφτηκε το 1991, όταν οι ρατσιστικές επιθέσεις κατά των μεταναστών ήταν σε έξαρση. Πιστεύετε πως έχει βελτιωθεί η κατάσταση σε σχέση με τότε;
Πιστεύω πως η βιαιότητα εκείνων των επιθέσεων δεν υφίσταται από όσο γνωρίζουμε τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό σήμερα, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν υφίσταται η απαξίωση, η αποξένωση, η περιθωριοποίηση, η δυσανεξία και ο φόβος απέναντι “στο διαφορετικό και το από αλλού φερμένο” που λέει ο Ελύτης. Όταν όμως δοθεί το ερέθισμα η βία αυτή βγαίνει πολύ εύκολα, για να μην ξεχνάμε ας πούμε την καθ’ ημάς Μανωλάδα.
Ως θεατής, μπορώ να πω πως με πλήγωσε ο ρατσιστικός λόγος που φτάνει να εσωτερικεύεται από τον μετανάστη και να διαλύει την αυτοεκτίμησή του. Εσείς πως αισθάνεστε όταν προφέρετε αυτά τα λόγια;
Και μένα προσωπικά με πληγώνει αυτός ο ρατσιστικός λόγος που εκφέρει, γιατί είναι ο λόγος που έχει ακούσει, που του έχουμε πει, που έχουμε χρησιμοποιήσει. Είναι ο λόγος του νοικοκυραίου και όχι του νοικοκύρη, είναι ο λόγος της φασίζουσας καθημερινότητας μας, γιατί πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο φασισμός ελλοχεύει στην καθημερινότητα μας και διαπερνά οριζόντια όλες τις πολιτικές και κοινωνικές διαστρωματώσεις. Και αυτό θέλει δουλειά.
Τι πιστεύετε πως ευθύνεται για την άνοδο της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο;
Θεωρώ ότι πάντοτε υπήρχε η μισαλοδοξία και ο φανατισμός, δεν είναι τωρινά φαινόμενα. Όσο περισσότερο αισθάνεσαι ανασφαλής, τόσο μεγαλώνουν οι προκαταλήψεις σου θεωρώντας ότι αυτές σου δίνουν μία αίσθηση σιγουριάς. Περιχαρακώνεσαι γύρω από αυτές και μοιραίο είναι να γεννηθεί ο φανατισμός. Η γνώση, το άνοιγμα του μυαλού και της καρδιάς είναι το αντίδοτο. Ούτε η εθνικότητα, ούτε το χρώμα σου δίνει υπεροχή έναντι των άλλων. Υπεροχή σου δίνουν οι πράξεις σου, για να πάει ο κόσμος μπροστά, είτε είσαι μαύρος, είτε είσαι άσπρος, είτε είσαι Έλληνας, είτε είσαι Ιρακινός.
Ταυτόχρονα θα παρουσιάσετε μια δουλειά με ένα επίσης δύσκολο θέμα, το Αλτζχάιμερ. Θέλετε να μας πείτε δύο λόγια για αυτό το project;
Είναι ένα βραβευμένο έργο της Γεωργίας Βεληβασάκη με τίτλο”Τελευταία φορά” σε σκηνοθεσία Κώστα Αθυρίδη. Θα παρουσιαστεί στο Θέατρο ‘’Μελίνα Μερκούρη’’ στις 22,23,24 Φλεβάρη και 1,2,3, του Μάρτη, στο Βασιλικό Θέατρο στις 11 Μάρτη και μετά υπάρχουν σκέψεις και προτάσεις για διάφορα μέρη στην Ελλάδα.
Είστε ένας πολύπειρος ηθοποιός με εμπειρίες και βιογραφικό που πολλοί θα ζήλευαν. Υπάρχει κάποιος ρόλος ή κάποιο έργο που ονειρεύεστε ακόμα να παίξετε ή να σκηνοθετήσετε;
Είναι πολλά αυτά που θα ήθελα να παίξω. Αυτό πού προσδοκώ είναι να συνεργάζομαι με σημαντικούς ανθρώπους για να αναδεικνύονται και τα έργα και οι ρόλοι και να έχω σύμμαχο τον χρόνο και την τύχη να δικαιώσει τις προσδοκίες μου.
* Η Βρωμιά του Ρόμπερτ Σνάιντερ σε σκηνοθεσία Μαίρης Ανδρέου ανεβαίνει κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο Τ έως 5 Μαρτίου.