Ο Γιώργος Κιμούλης δεν χρειάζεται συστάσεις. Το όνομά του είναι από μόνο του ένα πολύ ισχυρό brand στα καλλιτεχνικά δρώμενα της χώρας, μετά από 40 και πλέον χρόνια συνεχούς και αδιάλειπτης παρουσίας. Ταυτόχρονα είναι πρόσωπο βαθιά πολιτικό, διατηρώντας ταυτόχρονα μια αισιόδοξη αντίληψη στα πράγματα. Φέτος η Θεσσαλονίκη θα τον απολαύσει στο «Παγκάκι» του Αλεξάντερ Γκέλμαν, από τις 16 έως τις 27 Οκτωβρίου, στο θέατρο Αμαλία.
Συνέντευξη στην Κατερίνα Νικολάου
Μετά τον πληθωρικό “Θείο Βάνια” πέρσι, από την άνοιξη σας βλέπουμε σε ένα έργο από κάθε άποψη διαφορετικό. Τι σας έσπρωξε στο “Παγκάκι”;
Ο τρόπος με τον οποίον επιλέγω ένα έργο έχει άμεση σχέση με αυτό που θέλω να αφηγηθώ στον κόσμο μια πολύ συγκεκριμένη χρονική στιγμή και αυτό έχει άμεση σχέση και με τα ερωτήματα που εισπράττω από τον περιβάλλοντα χώρο μου, αλλά και με τα ερωτήματα που γεννιούνται σε μένα. Ούτως ή άλλως στην Τέχνη ερωτήσεις φτιάχνουμε. Αφού λοιπόν κατασκευαστεί αυτή η ανάγκη έκφρασης αυτών των ερωτήσεων, τότε βρίσκω το έργο το οποίο εμπεριέχει αυτές τις ερωτήσεις.
Και ποιες είναι οι ερωτήσεις που είχατε κατά νου;
Μία από τις βασικές τις βασικές ερωτήσεις είναι το αν μπορούν οι άνθρωποι να ζήσουν πια μαζί και αν δεν μπορούν, γιατί. Πολλές φορές οι άνθρωποι παρόλο που έχουν μεγάλη ανάγκη να ζήσουν μαζί, δεν μπορούν. Σ’ αυτό έχει βοηθήσει η φαντασίωση που έχει δημιουργήσει η τεχνολογία. Αρκετοί άνθρωποι νομίζουν πως είναι μαζί με τους άλλους ενώ στην πραγματικότητα είναι μόνοι τους. Δείτε τα social media. Δημιουργούν την αίσθηση μίας υποτιθέμενης εξωτερίκευσης του εαυτού μας στο δημόσιο χώρο, που είναι ψευδής. Ανεβάζει κάποιος στο Facebook ένα post, μετράει τα likes που δέχεται και στη συνέχεια νομίζει πως είναι παρέα με άλλους. Αν σηκώσει όμως το βλέμμα του από το μόνιτορ, θα διαπιστώσει ότι είναι μόνος στο δωμάτιο. Μία από τις αιτίες που δυσκολεύονται οι άνθρωποι να είναι μαζί, είναι γιατί όταν πλησιάζουμε τον άλλον, τον πλησιάζουμε με ένα πρόσωπο το οποίο δεν το έχουμε. Τον προσεγγίζουμε με ένα πρόσωπο που θα θέλαμε να γίνουμε. Κι αυτή η ψευδής προσέγγιση που κάνουμε, δημιουργεί προβλήματα μέσα σε πάρα πολύ γρήγορο χρονικό διάστημα. Και η οποιαδήποτε σχέση που θέλουμε να δημιουργήσουμε, διαλύεται. Σπάνια οι άνθρωποι, δυστυχώς, προσεγγίζουν κάποιον, έστω και με τον κίνδυνο να μην αρέσει στον απέναντι αυτό το οποίο θα του παρουσιάσουμε. Εμείς όμως οφείλουμε να παρουσιάζουμε αυτό ακριβώς που είμαστε. Όχι αυτό που θα θέλαμε να γίνουμε. Αυτό είναι το θέμα του έργου στο «Παγκάκι». Και η ιδιοφυΐα του συγγραφέα να μιλήσει γι’ αυτό το σοβαρό θέμα, βρίσκεται στο ότι το παρουσιάζει με έναν ιδιαίτερα κωμικό τρόπο, γιατί «Το Παγκάκι» πάνω από όλα είναι κωμωδία.
Πώς επιλέξατε τη Φωτεινή Μπαξεβάνη για τον συγκεκριμένο ρόλο;
Για εμένα η Φωτεινή δεν είναι μόνο μια σπουδαία ηθοποιός, είναι σπουδαία καλλιτέχνης. Παίζει, σκηνοθετεί, γράφει μουσική και γενικά αντιμετωπίζει την Τέχνη με έναν τρόπο ολιστικό. Τέτοιοι άνθρωποι σπανίζουν. Και το ότι μπορέσαμε και βρήκαμε τη χρονική στιγμή να συνεργαστούμε, το θεωρώ μεγάλη ευτυχία.
«Το παγκάκι» είναι ένα έργο που γνωρίζει την επιτυχία σε παγκόσμια κλίμακα. Τι κάνει το έργο αυτό τόσο αγαπητό;
Η αιτία που παίζεται το έργο αυτό, σε όλες αυτές τις χώρες, με επιτυχία έχει να κάνει με αυτό που με έκανε να επιλέξω το έργο. Ας μη κοροϊδευόμαστε, ο άνθρωπος ζει πλέον σε μία ακραία συνθήκη μοναξιάς, έστω κι αν την έχει επιλέξει και την καταγράφει ως μοναχικότητα. Την ίδια στιγμή δεν μπορεί να βρει τη λύση πώς θα ανοιχτεί στον έξω κόσμο. Είναι ένα μόνιμο διαρκές πρόβλημα της σύγχρονης κοινωνίας μας.
Πώς προσεγγίσατε σκηνοθετικά το θέμα;
Σκηνοθετικά εκ των πραγμάτων κινούμαι σε χώρους ρεαλιστικούς. Είναι ρεαλιστικός ο τρόπος με τον οποίο παίζουμε. Ιδίως δε, κατά τη γνώμη μου, και αυτή την εποχή που υπάρχει μία μόδα απόστασης από το δράμα, θεωρώ πολιτική πράξη το να επιστρέψει το θέατρο στη ρεαλιστική του βάση. Είμαστε σε μία εποχή που όλο το σύστημα σπρώχνει τον άνθρωπο σε μια μη συμμετοχή. Το να του παρουσιάζεις και να ενθρονίζεις στον χώρο της Τέχνης τη μη συμμετοχή, για μένα είναι ιδιαίτερα αντιδραστικό. Γι’ αυτό και πιστεύω στην επιστροφή στον ρεαλισμό.
Έχετε ξεπεράσει τα 40 χρόνια στον χώρο του θεάτρου. Έχετε τεράστιο ρεπερτόριο. Υπάρχει κάποιος ρόλος που έχετε απωθημένο;
Δεν θα το έλεγα, με την έννοια ότι όσο κι αν αυτό μπορεί να μην γίνει πιστευτό, δεν έχω απωθημένα γιατί δεν φτιάχνω βιογραφικό. Και ίσως γι’ αυτό να έχω κατορθώσει να φτιάξω ένα βιογραφικό, γιατί δε ασχολούμαι με αυτό. Ασχολούμαι περισσότερο με το να επιλέγω έργα που αφορούν τα ερωτήματα που έχω τη δεδομένη χρονική στιγμή. Επομένως δεν υπάρχει ένας ρόλος που αν δεν τον έπαιζα, θα πέθαινα. Αυτή είναι και η αιτία που επιστρέφω πολλές φορές σε έργα. Έχω παίξει δύο φορές τον Άμλετ με διαφορά δέκα περίπου ετών, το ίδιο έχω κάνει με τον Μάκβεθ και τον Οιδίποδα γιατί οι ερωτήσεις και τα ερωτήματα αλλάζουν και οι ερμηνείες που γίνονται σε κάθε παράσταση είναι διαφορετικές. Και ιδίως τα κλασσικά έργα σου δίνουν τη δυνατότητα, να τα ερμηνεύσεις κάθε φορά διαφορετικά.
Επομένως κάνετε «πολιτικό» θέατρο.
Κάθε κοινωνική μας πράξη είναι πολιτική. Είτε το θέλουμε είτε όχι. Απευθυνόμαστε στον κοινωνικό χώρο, κατ΄ επέκταση δεν υπάρχει πράξη που να μην είναι πολιτική, ακόμα και η μη πράξη είναι πολιτική πράξη. Πολύ δε περισσότερο ένα θεατρικό έργο το οποίο το ανεβάζεις δημοσίως και απευθύνεσαι σε ένα συγκεκριμένο κοινό.
Υπήρξατε υποστηρικτής του ΣΥΡΙΖΑ. Βρεθήκατε επί κεφαλής του ΙΠΣΝ. Παραιτηθήκατε δημιουργώντας και μια σχετική ταραχή. Πώς βλέπετε πλέον εκείνη την περίοδο;
Δεν ήμουν το μοναδικό πρόσωπο, που υποστήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν ήμουν το μοναδικό δεν θα ήταν και κυβέρνηση. Πολλοί άνθρωποι πίστεψαν στον ΣΥΡΙΖΑ, σε πολλούς ανθρώπους γεννήθηκε ξανά η ελπίδα και αυτή η ελπίδα έσβησε. Και δεν έσβησε επειδή έφταιξαν οι πολίτες που ψήφισαν, έσβησε γιατί ο ίδιος ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε ο ΣΥΡΙΖΑ τη διακυβέρνηση, γκρέμισε αυτές τις ελπίδες.
Πώς βλέπετε τα θεατρικά πράγματα σήμερα;
Θεωρείται από πολλούς ότι υπάρχει μια πληθώρα παραστάσεων και πληθώρα παραγωγών. Είναι αλήθεια, αλλά εμένα δεν με ενοχλεί καθόλου. Προτιμώ οι νέοι άνθρωποι να ασχολούνται με την Τέχνη. Από την άλλη βέβαια, αυτή η πληθώρα φέρει κι έναν κίνδυνο. Ιδίως σε εποχές οικονομικής κρίσης. Την ανάγκη κάποιων ανθρώπων να εκφραστούν μέσω της Τέχνης, να την εκμεταλλεύονται κάποιοι επιτήδειοι. Ας ελπίσουμε πως ο τρόπος που θα οργανωθούν αυτοί οι νέοι άνθρωποι θα μειώσει αυτόν τον κίνδυνο. Κατά τα άλλα χαίρομαι όταν υπάρχουν πολλές παραστάσεις νέων ανθρώπων που θέλουν να εκφραστούν μέσα από το θέατρο.
Είδατε κάποια παράσταση που σας άρεσε πολύ πρόσφατα;
Είδα την παράσταση «Το Κιβώτιο» παιγμένη από τον Φώτη Μακρή που θεωρώ έξοχη παράσταση και έξοχη και την ερμηνεία του Φώτη.
Βλέπουμε μια τηλεοπτική αναγέννηση με σειρές που κέρδισαν αρκετά θετικά σχόλια. Πώς βλέπετε την κατάσταση στα τηλεοπτικά πράγματα;
Αυτό πάλι χαρά δημιουργεί. Είχε σταματήσει η παραγωγή εκπομπών που βασίζονται στη μυθοπλασία. Αυτό όμως δεν είχε συμβεί μόνο στη χώρα μας. Είχε συμβεί και παγκοσμίως. Τώρα υπάρχει μια επιστροφή στη μυθοπλασία. Πιστεύω ότι βοήθησε το Netflix ιδιαίτερα, την ίδια στιγμή που πιστεύω ότι μπορεί να δημιουργεί προβλήματα στον κινηματογράφο, αλλά ως προς αυτή την τηλεόραση και αυτή την ανομβρία που υπήρχε σε αυτή τη χώρα, έκανε καλό. Για να δούμε, θα κρατηθεί, θα συνεχιστεί, δεν το ξέρω αυτό.
